Wolter leest #9: Heg
Ik las Heg van Kenneth F. Rijsdijk met de mooie ondertitel: Een behaaglijk landschap voor mens en natuur.
Waarom moet je dit boek lezen?
Landschapsonderzoeker Kenneth F. Rijsdijk (Universiteit van Amsterdam) laat in het zeer leesbare boek (100 pagina’s) zien dat ons cultuurlandschap radicaal ontdaan is van de heg. Een eeuw geleden stond er meer dan 200.000 strekkende kilometer heg in ons land, waarvan tegenwoordig minder dan 30 procent over is. En dat is erg beweert de auteur. Heggen spelen een belangrijke rol bij de biodiversiteit in het landelijk gebied, beschermen tegen overstromingen en erosie en spelen een onmisbare rol bij het verminderen van de verspreiding van pesticiden en mogelijk ook mens-dier overdrachtelijke ziekten.
In het boek staat de heg centraal. Het beschrijft hoe inspirerend een behaaglijk landschap is. Vervolgens gaat hij in op de teloorgang van de heg in Nederland. Het roer moet om! Als we de voordelen en functies van heggen nu eens waardeerden en boeren zouden betalen om ze op hun akkers en wielanden aan te planten, dan zou dat heel gunstig zijn voor mens en natuur. In de daaropvolgende hoofdstukken worden de voordelen besproken: landschapsvoordelen, natuurvoordelen, culturele voordelen en de economische waarde.
Wat maakt het voor Herenboeren zo interessant?
Dit boekje leert je anders naar een bijzonder aspect van het Nederlandse landschap kijken. Op een Herenboerderij kijken we ook naar de cultuurhistorische waarde van het landschap. In Nederland is de heg een wegkwijnend onderdeel van dat oude landschap. Heggen hebben een keur aan functies die een positieve bijdrage aan het landschap leveren:
- Ze helpen het aantal dieren- en plantensoorten toe te nemen
- Zijn in staat om koolstof uit de atmosfeer op te slaan
- Zijn een middel om overstromingen tegen te gaan
- Verlagen de temperatuur in het landschap
- Trekken natuurlijke vijanden aan van plaagdieren
- Helpen waarschijnlijk ook de overdracht van ziektes tegen te gaan
Nog een bijzonder inzicht opgedaan?
Wist je dat er verschillende heggenvormen te onderscheiden zijn per regio? En dat heggenvlechten zelfs een voorbeeld is van een cultuuruiting. Gevlochten heggen zijn nu een zeldzaamheid in Nederland. Op Herenboeren Wenumseveld spraken we een vrijwilliger die een vlechtheg aan het aanleggen was op het terrein om winderosie tegen te gaan en als natuurlijke afscherming voor het vee. Dat willen wij ook!
Kijk ook het zeer aanstekelijke interview over de heg met Jaap Dirkmaat van de Vereniging Nederlands Cultuurlandschap in Tegenlicht.
Boeken zijn er om gelezen te worden! Wil je dit boek lenen? Laat het me weten en stuur een appje (06-46846273) en ik zorg dat het boek bij je terecht komt.