Wolter leest #11: Naar een duurzame landbouw in 2040

206372

In nog geen driehonderd pagina’s beschrijft Smit de consequenties van het Klimaatakkoord van Parijs voor de landbouw in Nederland. En die zijn niet mals! 

Waarom moet je dit boek lezen? 

Omdat Meino Smit feilloos het falen van het huidige landbouwsysteem ontrafelt én een oplossing biedt voor een duurzame landbouw in 2040. Kern van Naar een duurzame landbouw in 2040’ is zijn zoektocht naar een houdbaar landbouwsysteem. Nederlandse landbouw efficient? Niet als je naar de cijfers kijkt zoals Smit heeft gedaan. De productiviteit (de opbrengst) steeg slechts 17% terwijl de input (energie, grondstoffen, kunstmest) steeg met 700%! Hij beschrijft uitgebreid alle facetten van het landbouwsysteem. Van energie, grondstoffen, landgebruik, arbeid, input en output, maatschappelijke kosten tot uiteindelijk een plan voor een duurzaam landbouwsysteem. 

Wat maakt het voor Herenboeren zo interessant? 

De auteur is al sinds de jaren 90 eigenaar van een biologisch akkerbouwbedrijf, en werkte daarnaast jaren aan zijn promotie-onderzoek aan de Wageningen universiteit. Hij promoveerde – op 69-jarige leeftijd – in 2018 op de duurzaamheid van de Nederlandse landbouw. Dat proefschrift is in boekvorm uitgebracht in 2022 en bespreek ik hier. Wat vooral knap is dat hij het streven naar input 0 (ook een Herenboeren ideaal) heel goed uitwerkt. Wist je dat zaaien met een trekker 55 keer meer energie kost dan met de hand? Wist je dat voor elke hectare landbouwgrond in Nederland we elders in de wereld nog 2 hectare nodig hebben (denk aan de sojavelden in Zuid-Amerika voor de teelt van veevoer). Het is soms moeilijk voor te stellen en daarom is het zo fijn dat de auteur heel consequent heeft doorgerekend wat de gevolgen zijn van de doelen van het Parijs-akkoord voor de landbouw. En dat dit heel veel arbeidsplaatsen vraagt en de terugkeer van het trekpaard in de landbouw! 

Nog een bijzonder inzicht opgedaan? 

Vooral dat techniek niet alles kan oplossen. Vaak bleek dat elke nieuwe techniek ook weer nieuwe nadelige effecten veroorzaakt. Vooral in de vorm van meer energieverbruik en grondstoffen.Tot ongeveer halverwege de vorige eeuw hadden we in Nederland een landbouwsysteem dat zich bijna zonder hulpbronnen van elders kon handhaven zonder grote nadelige gevolgen voor de omgeving. Dat is het Herenboeren ideaal. Dat burgers het initiatief nemen om dat te realiseren past uitstekend in het nieuw perspectief dat Meino Smit schetst. Of zoals hij zelf schrijft in het laatste hoofdstuk in de paragraaf Vernieuwing en innovatief vermogen: Een verademing in dit verband zijn de boeren en burgers die het anders willen gaan doen (zoals Herenboeren). Zij handelen vanuit het inzicht dat de landbouw niet verder kan op de ingeslagen wege en nemen initiatieven om tot verandering te komen. 

Interviews met Meino Smit: 

Boeken zijn er om gelezen te worden! Wil je dit boek lenen? Laat het me weten en stuur een appje (06-46846273) en ik zorg dat het boek bij je terecht komt. 

Deel dit bericht: