Wolter leest #16: Andere Kost

Ik las Andere kost van Jaap Seidell en Jutka Halberstadt, met als ondertitel: Een pleidooi voor een gezonder en duurzamer voedselsysteem uit 2021.

Waarom moet je dit boek lezen?

Wetenschappers Jaap Seidell (hoogleraar Voeding en Gezondheid) en Jutka Halberstadt (psycholoog, universtair docent kinderobesitas) zijn verbonden aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Samen schreven zij het boek Andere Kost over het huidige voedselsysteem. En dat systeem moet op de schop. Wat is eigenlijk de rol van de overheid hierin? En wat gebeurt er als je alles aan de markt overlaat?  En kan (en moet) het ook anders?

Wat maakt het voor Herenboeren zo interessant?

Het huidige voedselsysteem draagt bij aan de afnemende stabiliteit van het klimaat en ecosystemen. Dat moet anders. Zo verscheen in 2019 een expertadvies van de EAT-Lancet-commissie dat ons voedselpatroon zou moeten bestaan uit volkorengranen, groenten, fruit, zuivel, eiwitbronnen, gezonde vetten en niet meer dan 30 gram suiker per dag. Dat heeft ook consequenties voor het gezonde en vruchtbaar houden van de bestaande landbouwgrond.

Ze vermelden ook het Living Planet Report van het Wereld Natuur Fonds (WWF) uit 2020 dat de noodklok luidt over de biodiversiteit. De belangrijkste verandering om de biodiversiteit te verbeteren is het aanpassen van de productie en consumptie van voedsel. Er moet een verschuiving optreden van dierlijk naar plantaardig voedsel, minder voedsel verspilt en de landbouw op kleinere schaal, met minder water en minder chemicaliën die de natuur aantasten.

Nog een bijzonder inzicht opgedaan?

Pijnlijk tonen de auteurs aan dat we steeds minder tijd zijn gaan besteden aan ons voedsel. Van 2 uur (!) per dag in de jaren vijftig naar 38 minuten in 1997 en 28 minuten in 2017. Daarnaast tonen ze scherp de problemen van ultrabewerkte voeding aan. Voor weinig geld en in weinig tijd is het heel goed mogelijk om van basisproducten een maaltijd te bereiden zo stellen ze, maar de kennis en vaardigheden die daarvoor nodig zijn, zijn voor een groot deel verloren gegaan. Laten we daar met onze Herenboeren-gemeenschap verandering in brengen!

Ergens in de laatste hoofdstukken concluderen ze dat er geen eenvoudige oplossing is voor het herstellen van het voedselsysteem, maar het weer tot stand brengen van de verbinding tussen mens en de natuur en daarmee met de herkomst en de betekenis van voedsel is een belangrijke stap. Dat snappen we bij Herenboeren Kennemerland als geen ander.

Kijk ook het programma met Jaap Seidell, Jutka Halberstadt en Herman Wijffels bij Spui25 van juni 2021.